بر آستان وحی و خرد

تلاشی برای نشر و گسترش عقلانیت در جامعه بشری

بر آستان وحی و خرد

تلاشی برای نشر و گسترش عقلانیت در جامعه بشری

بر آستان وحی و خرد

استاد علی صفایی حائری می نویسد: کفر متحرک به اسلام می رسد، ولی اسلام راکد، پدر بزرگِ کفر است.سلمان ها در حالی که کافر بودند، حرکتشان آنها را به رسول منتهی کرد و زبیرها در حالی که با رسول بودند، رکودِشان آنها را به کفر پیوند زد.کفری که با حرکت ما همراه باشد، وحشتی ندارد. وحشت آنجایی است که با رکودها پیوند خورده باشیم

نویسندگان

۱۵ مطلب توسط «دست خط یادگاری» ثبت شده است

حجیت قطع/ استاد سید احمد مددی

 

تهیه و تدوین: حجت‌الاسلام یحیی عبدالهی؛

اختصاصی شبکه اجتهاد: «حجت»، موضوع علم اصول: از مرحوم آقای بروجردی -علی ما فی التقریر- در درس نقل شده – شاید مستفاد از کلمات ایشان است – از کتاب شافعی که موضوع علم اصول، «حجت» است. [۱] اصل این مطلب درست است. مراد از «حجت» هم صورت ذهنی است نه حجت خارجی؛ چراکه منطق و فلسفه به‌ واقع خارجی نظر دارند اما همه بحث اصول تحلیل این صورت ذهنی است. در اصول، تمام مباحث ناظر به حجیت است.

حجیت زیربنای فقه و اصول

زیربنای کل فقه و اصول و کل معارف بحث «حجیت» است. عرض کردیم حجیت یعنی مرحله دوم بعد از جعل که همان محور «تنجز» است. مرحله وصول حکم به مکلف که در این مرحله مهم صورت ذهنی‌ای است که مکلف از حکم دارد. تمام مباحث مربوط به این مرحله است. طبق این معنا حجیت و تنجز شامل اصول عملیه هم می‌شود؛ هم مصادر تشریع وارد است و هم حجج و امارات و هم اصول عملیه. چون تنجز رابطه‌ای است که مکلف با حکم پیدا می‌کند. لذا اصول متعارف تمام بحثش روی محور تنجز است.

 

خبر واحد؛ سیر تاریخی بحث/ سید احمد مددی

تهیه و تنظیم: حجت‌‌الاسلام یحیی عبدالهی؛

اختصاصی شبکه اجتهاد: بحث «حجیت خبر» در دنیای اسلام از تاثیرگذارترین مباحث اصول است، شما هیچ مبحثی را به اندازه حجیت خبر ندارید که تاثیرگذار باشد، چون حجیت خبر کاربرد وسیع و میدان وسیعی دارد. دیگر مباحث همچون اجماع، ظواهر کتاب، قیاس در مقایسه با خبر واحد، محدود است و دامنه کمی دارد.

سه دیدگاه

سه دیدگاه اساسى را در مبحث حجیت خبر، مى‏‌توان تقریر کرد:

۱. حجیت تعبدى خبر؛ این مسلک بر این اساس استوار است که ما از شارع مقدس، تکلیف به قبول خبر داریم؛ چه بخواهد آن خبر طبق شواهد و قرائن عقلایى، وثوق و اطمینان و یا علم عرفى بیاورد یا نیاورد. بله اگر در وثوق یا علم عرفى، اختلاف پیدا شد، دیگر حجیت ندارد.

۲. حجیت عقلایى خبر؛ این مسلک بر اساس جمع‌‏آورى شواهد و قرائنى است که دست کم تا حدود ۹۰% آن مورد قبول عقلا براى حصول وثوق و اطمینان به صدور خبر باشد، که ۱۰% احتمال باقیمانده را شخصى فرض کنیم. البته بنا بر هر دو مسلک، متن خبر، یک ماده قانونى معتبر است و به مثابه یک دلیل لفظى، با آن برخورد مى‏‌شود.

۳. عدم حجیت خبر؛ این صورت، به جاى وثوق و اطمینان به خبر، وثوق و اطمینان به حکم و محتواى خبر را در نظر مى‌‏گیرد و در نتیجه، با خبر معامله دلیل لبى مى‏‌شود.

بنا بر احتمال سوم، طبعاً هیچ یک از مشکلات خبر، وجود ندارد که به حل آن بپردازیم. دیگر متنى در دست نیست تا اختلاف متن بررسى شود و به طریق اولى، تعارض هم مطرح نمى‌‏شود. همه أبحاث خبر به لحاظ سند، مصدر، متن، دلالت و جهت صدور، خود به خود منتفى مى‏‌شود.

اما بنا بر مبناى دوم، معیار، حصول وثوق یا علم عرفى به خبر مى‏‌باشد. اگر مشکلات برطرف نشود، چه به لحاظ جهات مختلف خبر و چه به لحاظ یک جهت خبر – مثلاً فقط به لحاظ اختلاف متن – طبعاً آن خبر، حجت نخواهد بود.

برشی از درس خارج اصول استاد سید احمد مددی (1)

حقیقت خیار و ویژگی اساسی خیار عیب

حقیقت خیار عبارت است از نوعی سلطنت نسبت به عقد و نه بر مال که صاحب خیار سلطنت بر فسخ عقد و یا امضا آن دارد؛ در اینجا توجه به این نکته لازم است که تمام خیارات ثنائی اند به این معنا که صاحب خیار تنها بین قبول و یا ردّ معامله مخیّر است مگر خیار عیب که ثلاثی است به این معنا که صاحب خیار عیب مخیر بین سه چیز است : قبول و امضاء معامله، فسخ معامله و اخذ ارش در حالیکه در سایر خیارات همانند خیار حیوان و خیار مجلس و... نمی توان ارشی دریافت کرد مگر اینکه خود طرف بدهد وگرنه نمی­توان او را وادار به پرداخت آن کرد.

#درس_خارج_اصول  روز سه شنبه، 1397/7/10

روز مادر ، روز همسر ، روز خواهر ، روز کوثر ...

از دیگران (1)

هیچ گاه در زندگی ...
زیر پایت را نگاه نکن !
وگرنه نمی توانی بپری ... !